Ocieplanie budynków

Ocieplanie i docieplanie budynków.

O tym, że inwestycja w ocieplenie budynku jest opłacalna wie chyba każdy jednak nie wszyscy wiedzą dlaczego i jak się to robi. Postaram się w paru słowach przybliżyć temat.

W polskich warunkach zużywa się przeciętnie 2-4 razy więcej energii cieplnej, dla zachowania porównywalnej temperatury pomieszczenia, w stosunku do zużycia w warunkach zachodnich. Chociaż różnica ta stale się zmniejsza ze względu na coraz surowsze normy w polskim budownictwie oraz rosnącą świadomość ekologiczną naszego społeczeństwa a także z powodu dostępności na rynku coraz nowszych i bardziej energooszczędnych materiałów.

Inwestycja w docieplenie budynku już istniejącego lub będącego dopiero w budowie zwraca się w sposób nie tyle szybki, bo trwa to około 7-8 lat, co pewny ze względu na stałą roczną oszczędność w wydatkach na ogrzewanie.

Najwięcej można zyskać remontując budynki z połowy lat 60. lub starsze. Domy, budowane zgodnie z obowiązującymi wówczas normami, mogły zużywać na ogrzewanie 240-350 kWh/m2 obowiązujące normy dopuszczają 100-130 kWh/m2 parametry te będą jeszcze bardziej zaostrzone/rygorystyczne). W takim przypadku koszty ogrzewania mogą zmniejszyć się nawet o 70%.

Mniej zyska się, gdy budynek jest nowszy, zbudowany w latach 90., gdy normy dopuszczały zużycie energii do ogrzewania budynku na poziomie 120-160 kWh/m2 wynieść 10-30%.

Podane oszczędności w kosztach ogrzewania są oczywiście szacunkowe. Za każdym razem trzeba policzyć je dla konkretnego budynku, konkretnej sytuacji, biorąc pod uwagę stan istniejący. W tym celu najlepszym rozwiązaniem jest wykonanie audytu energetycznego.

Ilość wytworzonego ciepła w budynku zależy od rodzaju ogrzewania i sprawności urządzenia grzewczego. Natomiast utrzymanie w nim ciepła zależy od stanu izolacyjności ścian, stropów i stanu otworów okiennych i drzwiowych oraz od powstających mostków cieplnych. I w drugim przypadku zastosowanie mają właśnie technologie termoizolacyjne.

Kilka słów o technologii…

Najpopularniejszą technologią ocieplania domów jest metoda „lekka mokra”.

W skrócie, metoda ta polega na przymocowaniu materiału termoizolacyjnego do ściany za pomocą kleju i łączników mechanicznych, wykonaniu na powierzchni płyt izolacyjnych warstwy zbrojącej z siatką z włókna szklanego oraz na wykonaniu tynku cienkowarstwowego.

Inna metoda ocieplania to „lekka sucha”. W tej technologii najpierw wykonuje się ruszt drewniany lub metalowy. Następnie przestrzeń między nim wypełnia się materiałem termoizolacyjnym . Na zewnątrz do rusztu przymocowuje się warstwę dekoracyjną (tzw. „siding”, deski, itp.). Ruszt który stanowi element nośny systemu może przylegać bezpośrednio do ściany lub może być od niej oddalony pry pomocy odpowiednich dystansów.

Metoda „ciężka mokra”. W tym przypadku można zastosować podobne rozwiązania jak przy metodzie lekkiej mokrej z tą różnicą, że zamiast siatki z włókna stosuje się siatkę metalową lub okładzinę z cegieł.

Metody „mokre”  zaliczają się do technologi BSO czyli Bezspoinowe Systemy Ociepleń)

Dodatkową korzyścią przy okazji dociepleń jest nowy efektowny wygląd elewacji.

Dobra rada: Roboty ociepleniowe trzeba wykonywać w temperaturze 5-25 stopni Celsjusza, przy bezdeszczowej pogodzie. Silny wiatr oraz mocne nasłonecznienie mają niekorzystny wpływ na układanie i schnięcie zaprawy. W dłuższej perspektywie wpływa to na spadek wytrzymałości konstrukcji. Najlepszym okresem do wykonywania prac dociepleniowych jest wiosna.

Czym ocieplać?

Najpopularniejszym materiałem wykorzystywanym w termoizolacji jest styropian.

Od stycznia 2004 r. wszystkich producentów styropianu obowiązuje europejska norma PN-EN 13163:2004 „Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie – Wyroby ze styropianu (EPS) produkowane fabrycznie – Specyfikacja” zharmonizowana z dyrektywą Unii Europejskiej 89/106/EWA o Wyrobach Budowlanych. Norma PN-EN 13163:2004 zastąpiła normę PN-B-20130:1999 Dotychczasowe odmiany płyt styropianowych PS-E FS zastąpione zostały nowymi typami wyrobów zgodnymi z wymaganiami normy europejskiej: EPS 50-042 zamiast PS-E FS 12; EPS 70-040, EPS 80-036, EPS 80-040 zamiast PS-E FS 15; EPS 100-038 zamiast PS-E FS 20; EPS 200-036 zamaist PS-E FS 30; EPS 250-036 PODŁOGA/PARKING zmiast PS-E FS 40.

Informacja ta jest istotna dlatego, że w niektórych starych projektach można się spotkać z poprzednimi oznaczeniami. Nowe nazwy należy rozumieć w następujący sposób: przykładowo EPS 50-042 oznacza EPS (polistyren spieniony, ang. skrót EPS), 50 (minimalna wytrzymałość na ściskanie w kPa), 042 (odpowiednik maksymalnej wartości współczynnika przewodzenia ciepła w temp. 10°C = 0,042 W/mK).

„Nowe” oznaczenia „Stare” oznaczenia

EPS 50 – 042 SZCZELINA FS 12

EPS 70 – 040 FASADA FS 15

EPS 80 – 036 FASADA FS 15

EPS 100 – 038 DACH/PODŁOGA FS 20

EPS 200 – 036 DACH/PODŁOGA/PARKING FS 30

EPS 250 – 036 PODŁOGA/PARKING FS 40

EPS 80 – 040 PŁYTY WARSTWOWE Z OKŁADZINAMI METALOWYMI FS 15

EPS 80 – 038 PŁYTY WARSTWOWE Z OKŁADZNAMI Z PAPY – DACHY FS 15

Do termoizolacji stosuje się także wełnę mineralną skalną lub szklaną.

Wełna mineralna jest wytwarzana z przetopionych skał rozdrobnionych do postaci włókien a następnie połączonych za pomocą lepiszcza natomiast wełna szklana jest wykonywana z włókien szklanych i ma decydowanie mniejszą gęstość.

Izolacyjność cieplna styropianu i wełny mineralnej jest porównywalna. Zupełnie inna są natomiast ich paroprzepuszczalność oraz ciężar objętościowy.

Wybierając rodzaj systemu dociepleń trzeba uwzględnić kilka kryteriów. W pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę konstrukcję budynku i technologię budowy. Jeśli ściany zbudowane są z lekkiego materiału (np. beton komórkowy) lub mają małą nośność, powinniśmy wybrać system dociepleń BSO, oparty na styropianie. Ten rodzaj izolacji jest dużo lżejszy od wełny, która mogłaby zbytnio obciążyć konstrukcję ścian. Nie oznacza to jednak, że zastosowanie betonu komórkowego wyklucza użycie systemu opartego na wełnie – projektant może też rozważyć użycie cieńszej warstwy wełny. Z drugiej strony, wełna charakteryzuje się około dwudziestokrotnie większą niż styropian paroprzepuszczalnością. Z tego względu warto ją zastosować w sytuacji, gdy dom powstał w szybkim tempie i nie zdążyła odparować jeszcze wilgoć technologiczna. Czas, jaki upłynął od momentu ukończenia budowy do chwili, gdy zdecydujemy się docieplić budynek również powinien być uwzględniony przy wyborze systemu dociepleń. Należy pamiętać, że w przypadku wełny mineralnej konieczne jest zastosowanie wypraw tynkarskich o dużej paroprzepuszczalnosci (np. tynki mineralne lub silikatowe) aby nie stanowiły zbyt dużej bariery dyfuzyjnej dla pary wodnej.

Wybór tynku.

System dociepleń to nie tylko materiał izolacyjny, ale również wyprawa tynkarska. W systemach opartych na styropianie stosuje się tynk akrylowy i mineralny lub silikatowy. W przypadku wełny mineralnej stosuje się wyprawę silikatową albo mineralną. Wybierając system trzeba uwzględnić położenie budynku. Jeśli nasz dom ma stanąć w pobliżu ruchliwej ulicy, warto zastosować tynk silikatowy, gdyż na takiej wyprawie wolniej osiada kurz, a powstałe z biegiem lat zabrudzenia łatwiej zmyć.

Kleje i preparaty gruntujące.

Trzeba pamiętać, że pod odpowiedni rodzaj tynku stosuje się wyłącznie konkretny podkład tynkarski lub preparat gruntujący. Podobnie rzecz ma się z klejami, za pomocą których mocujemy materiał termoizolacyjny oraz wykonujemy warstwę zbrojną. Powszechnie stosuje się dwa rodzaje klejów: zaprawy klejowe przeznaczone jedynie do przyklejania termoizolacji oraz kleje do przyklejania termoizolacji i zatapiania siatki. Te drugie mają zastosowanie uniwersalne. Przeważnie do styropianu stosuje się inne kleje niż do wełny mineralnej.

Estetyka.

Wybierając system dociepleń warto zwrócić uwagę na możliwości kształtowania wyglądu elewacji. W tym względzie więcej oferują tynki akrylowe – z dużo szerszą gamą kolorystyczną. Oprócz kolorów, wybierać możemy w fakturach tynków.

Technologia i koszty.

Wykonanie ocieplenia budynku jest procedurą wieloetapową i czasochłonną, wymagającą odpowiednich przerw technologicznych.

Etap 1. Prace przygotowawcze: skompletowanie materiałów, sprzętu i rusztowań oraz zdjęcie obróbek blacharskich, orynnowania i instalacji, wykonnie zabezpieczenia podłoża przed zabrudzeniami.

Etap 2. Przyklejenie płyt termoizolacyjnych (ze styropianu lub wełny mineralnej) zaprawą klejącą,

Etap 3. Mechaniczne przymocowanie termoizolacji do podłoża (zgodnie z Projektem Technicznym),

Etap 4. Przeszlifowanie całej zewnętrznej powierzchni płyt styropianowych grubym papierem ściernym (płyty z wełny mineralnej  w razie konieczności miejscowo wyrównuje się grubym papierem ściernym).

Etap 5. Wykonanie warstwy zbrojonej zaprawą klejącą z siatką z włókna szklanego.

Etap 6. Zagruntowanie podłoża,

Etap 7. Wykonanie cienkowarstwowej wyprawy tynkarskiej,

Etap 8. Ewentualne malowanie wyprawy tynkarskiej, Stąd cena wykonania ocieplenia wynosi 55 zł netto za metr kwadratowy.

Koszt materiałów niezbędnych do wykonania pracy to dodatkowo ok. 25zł za metr kwadratowy ( w zależności od wybranego producenta)..

A po latach…

Każdą z wyżej wymienionych wypraw można po jakimś czasie malować w celu odnowienia, można też myć woda pod ciśnieniem, chociaż w przypadku tynków mineralnych mycia raczej się nie stosuje. W celu odświeżenia elewacji z tynków akrylowych i mineralnych można stosować farbę akrylową lub silikonową. Jeżeli tynki będą malowane na dociepleniu z wełny mineralnej, malować należy farbą silikatową lub silikonową, które charakteryzują się dużą paroprzepuszczalnością.